Coraz więcej rodziców pogłębia swoją wiedzę na temat pedagogiki Marii Montesori, jako iż jest to niezwykle skuteczna zabawa wspierająca prawidłowy rozwój dziecka.

Na przestrzeni lat przeprowadzono wiele badań naukowych, które dowiodły wysokiej skuteczności tej formy kształcenia.

Nie trzeba od razu posyłać dziecka do szkoły Montessori, aby korzystać z zalet tej metody. Rodzice mogą bowiem samodzielnie wdrożyć zabawy Montessori w domu.

Co to jest Montessori?

Montessori to system pedagogiczny opracowany przez włoską lekarkę i pedagog, Marię Montessori, na początku XX wieku.

Początkowo autorka rozwijała swoją metodę podczas pracy z dziećmi niepełnosprawnymi, ale z czasem zabawa została rozszerzona także na zdrowe dzieci. Podstawą tej metody jest ukierunkowanie na całościowy rozwój dziecka, a nie tylko na wiedzę merytoryczną.

Dziecko nabiera ciekawości otaczającego świata, staje się bardziej niezależne i samodzielne, a także chętnie uczy się nowych rzeczy. W rezultacie, zabawa Montessori znacznie usprawnia rozwój i może przynieść sporo korzyści w wieku dorosłym.

Rozwijająca zabawa to podstawa

Chociaż zabawa Montessori jest powszechnie praktykowana od kilkudziesięciu lat, w Polsce dopiero niedawno stała się tak popularna. Dowodzą temu liczne przedszkola i szkoły Montessori, w których rodzice mogą zapisać swoje dziecko, aby rozwijało się zgodnie z tym modelem.

Jednakże najważniejsze zasady Montessori można stosować także w domu, odpowiednio projektując i urządzając pokój dziecięcy czy też kupując edukacyjne zabawki Montessori. Popularne zabawy Montessori można wprowadzać bez dodatkowych zabawek. Do wielu z nich wystarczy to, co mamy w domu.

Na czym polega zabawa Montessori?

W założeniu Marii Montesori, każde dziecko rozwija się swoim tempem, a ponadto, tkwi w nim duży potencjał do robienia wartościowych rzeczy. Chodzi o to, aby jak najwcześniej odkryć i dobrze wykorzystać ten potencjał.

Dlatego też, zabawa Montessori stawia na całościowy rozwój dziecka, bazując nie tylko na wiedzy merytorycznej, ale również odpowiednich pomocach naukowych, które pozwalają uczyć się poprzez zabawę. W trakcie zabawy mózg znacznie łatwiej przyswaja informacje, dzięki czemu, dziecko łatwiej je zapamiętuje.

Pedagogika i zabawa

W pedagogice Marii Montessori bardzo ważnym czynnikiem jest także model kosmiczny, który zakłada, że dziecko powinno uczyć się o procesach i zjawiskach, jakie występują w naturze oraz w społeczeństwie.

Chodzi o to, aby dziecko było bardziej świadome otaczającego je świata. Wówczas staje się ciekawe i pragnie go samodzielnie poznawać.

Szkoły Montessori stawiają na pracę w niewielkich, kilkuosobowych grupach, a każde dziecko może liczyć na indywidualne podejście. W ten sposób łatwiej jest wskazać mocne strony każdego podopiecznego.

Jakie korzyści oferuje metoda Montessori?

Całościowe podejście do procesu nauczania sprawia, że zabawa Montessori pozwala korzystnie wpłynąć na rozwój każdego dziecka.

Co ważne, przekazywana jest nie tylko wiedza merytoryczna, ale również wiedza o świecie. Dzieci są zachęcane do samodzielnego poznawania otaczającego świata, a do tego celu wykorzystuje się sprzyjające środowisko.

Klasa w szkole Montessori jest pełna różnorodnych kolorów i kształtów, dzieli się na różne sekcje tematyczne, a wszystko po to, aby stale budzić ciekawość dziecka i zachęcać do zabawy. Dziecko ma również dużo swobody w kwestii wyboru zagadnień, których chce się uczyć w danym momencie.

Różnice między tradycyjnym modelem nauczania

W odróżnieniu od tradycyjnego modelu nauczania, w pedagogice Montessori zawsze stawia się na indywidualne podejście do rozwoju każdego dziecka.

W ten sposób dzieci stają się bardziej samodzielne, niezależnie i ciekawe świata. Z kolei zabawa Montessori w grupie pozwala rozwijać ważne umiejętności społeczne.

Szkoły, przedszkola i żłobki Montessori mają jednak pewien minus – są dość drogie, a co za tym idzie, nie każdy rodzic może sobie pozwolić na zapisanie dziecka do takiej właśnie szkoły. Jednak istnieją popularne zabawy Montesori, które można wdrażać także w domu.

Edukacyjne zabawki Montessori

Warto powiedzieć kilka słów o zabawkach Montessori. Są one pełne różnorodnych kształtów oraz kolorów. Przedmioty zachęcają do podjęcia aktywności, a każda taka aktywność jest rozwojowa.

Do grona zabawek Montesori możemy zaliczyć: układanki, puzzle, klocki, tabliczki, liczydła, globusy, pojemniki do przesypywania kolorowego piasku, atlasy, wrzeciona do nawijania kolorowych nitek i wiele, wiele więcej.

Co charakteryzuje zabawki Montessori? Starają się one stymulować zmysł wzroku, słuchu, dotyku, a czasem także węchu. Jednocześnie, ilość bodźców jest ograniczona, tak, aby wyeksponowana była treść warta nauczania (np. słowa w obcym języku).

Pedagogika i zabawki

Jak już mówiliśmy, w metodzie Montesori duży nacisk kładzie się na kształcenie w modelu kosmicznym, a zatem na poznawanie otaczającego świata. Dlatego też, zabawki są zazwyczaj wykonane z naturalnych materiałów, takich jak: drewno, rattan, wiklina, bawełna.

Jednak nawet bez specjalistycznych zabawek Montesori można zapewnić dziecku odpowiednie, a zarazem rozwojowe zabawy. Wystarczy wiedzieć, na jakich zasadach działają takie zabawki, a okaże się, że wiele z potrzebnych rekwizytów znajduje się w naszym domu.

Gdzie można kupić zabawki i pomoce Montessori?

Biorąc pod uwagę, że zabawa Montesori cieszy się coraz większą popularnością, pomoce te stały się ogólnodostępne i mogą je pozyskać zarówno szkoły, placówki edukacyjne, jak również rodzice, którzy chcą kształcić swoje dziecko zgodnie z tą koncepcją.

W sklepach internetowych można znaleźć bogaty wybór zabawek, które pozwolą dziecku wartościowo spędzić czas. Będzie to odpoczynek połączony z nauką. Przy zakupie na pewno warto zwrócić uwagę na to, dla dzieci w jakim wieku stworzono wybrane zabawki i pomoce naukowe.

Plusem jest to, że pomoce do zabawy Montesori i biblioteczkę można pozyskać w korzystnej cenie, nie ponosząc bardzo dużych kosztów.

Zabawy Montessori w domu – praktyczne wskazówki

Chcesz stosować metodę Montesori w domu? Jak się okazuje, do edukacyjnej zabawy czasami potrzeba bardzo niewiele. W każdym domu i pokoju dostępne są przedmioty, które można wykorzystać do różnych, rozwijających zabaw.

Wystarczy jedynie wiedzieć, jakie są podstawy zabawy Montesori, a o tym już powiedzieliśmy. Oto przykładowe zabawy, które można wykorzystać:

• Przesypywanie – w tym celu najlepiej będzie zastosować specjalny, kolorowy piasek do zabawy, aczkolwiek można postawić także na cukier, sól czy mąkę. Przesypywanie sypkich produktów do różnych pojemników jest dla dziecka zabawą bardzo stymulującą.
• Przelewanie – świetną propozycją będzie także przelewanie wody, mleka oraz innych, kolorowych mikstur do mniejszych lub większych buteleczek.
• Wyklejanie – tutaj wystarczy kawałek kartki, klej oraz różnego rodzaju makarony, płatki, kasze. Daj dziecku pełną swobodę w tworzeniu obrazka z tych naturalnych składników.
• Malowanie – tutaj również wykorzystujemy mąkę, najlepiej ziemniaczaną. Na tacce wysypujemy mąkę i pozwalamy dziecku rysować kształty.
• Ciasto – świetnym pomysłem będzie wspólne formowanie i ugniatanie ciasta. Dzieci uwielbiają taką zabawę, ze względu na konsystencje ciasta.
• Budowanie – w przypadku starszych dzieci warto wybrać zabawę z budowaniem. Budulcem będą różnorodne przedmioty dostępne w domu, np. guziki, monety, pudełeczka.

Generalnie warto wybierać czynności, które angażują różne zmysły. W doborze przedmiotów warto stawiać na różnorodne kształty i kolory.

Kwestia swobody dziecka

Dajmy dziecku także odrobinę swobody – dzieci są wyjątkowo kreatywne, dużo bardziej kreatywne od dorosłych. Wiele zabaw Montessori opracowano na podstawie obserwacji, patrząc na to, co będą robić dzieci z dostępnymi przedmiotami.

Oczywiście nadzorujemy zabawę, a gdy będzie niebezpieczna lub szkodliwa dla domu, staramy się przekierować dziecko na inną aktywność i pokazać, dlaczego nowa zabawa będzie lepsza.

Pedagogika Marii Montessori w szkołach

Na przestrzeni kilkudziesięciu lat metoda Montessori była wielokrotnie badana przez psychologów i pedagogów.

Wyniki tych badań potwierdzają, że jest ona niezwykle skuteczna i wspiera prawidłowy oraz całościowy rozwój dziecka. Z tego względu, coraz większą popularnością cieszą się przedszkola i szkoły, które kształtują dzieci właśnie w zgodzie z pedagogiką Montesori.

Szkoła a program nauczania

Takie placówki przestrzegają oczywiście odgórnie obowiązującego programu nauczania, ale realizują go w inny, znacznie lepszy sposób. Szkoła stawia na rozwój samodzielności, niezależności, kreatywnego myślenia, umiejętności społecznych.

Wiedza merytoryczna jest przekazywana tak, aby zaciekawić dzieci. Dodatkowo, nauczyciel kładzie większy nacisk na te zagadnienia, które najbardziej zainteresowały podopiecznych.

Ile kosztuje szkoła Montessori?

Nie dziwi fakt, że wielu rodziców decyduje się posłać swoje dzieci do szkoły Montesori. Zabawy w domu mogą być bardzo efektywne, ale najlepsze rezultaty zdecydowanie przyniesie nauka w szkole pod okiem certyfikowanego nauczyciela.

W szkołach Montesori dzieci uczą się w mniejszych grupach – na jednego nauczyciela przypada nie więcej, niż ośmioro dzieci. Dzięki temu, nauczyciel może się skupić na indywidualnym rozwoju mocnych stron każdego dziecka.

Koszty szkoły

Rodzice obawiają się jednak wysokich kosztów związanych z nauką w szkole Montesori. W końcu są to szkoły niepubliczne, w których trzeba płacić czesne.

Za przedszkole płaci się zwykle 500 – 700 zł za miesiąc, w zależności od zakresu usług i ewentualnych pakietów dodatkowych (zabawy w świetlicy poza czasem programowym, stołówka).

Szkoła podstawowa jest już nieco droższa. Tutaj czesne wynosi zwykle 600 – 1000 zł za miesiąc. Wpływ na ceny ma także lokalizacja i renoma szkoły.

Jak stworzyć pokój dziecięcy w koncepcji Montessori?

W pedagogice Montesori duży nacisk kładzie się na środowisko, w którym przebywa dziecko. Aby zabawa była w pełni efektywna, środowisko to powinno oferować większą różnorodność w kwestii dostępnych kolorów, kształtów, układu.

Na pewno powinny dominować jasne i naturalne odcienie, natomiast mocniejsze kolory mogą stanowić element dekoracyjny. Warto postawić na zieleń i błękit. Odcienie te są relaksujące i pobudzają wyobraźnię, a ponadto kojarzą się z naturą.

Kwestia pokoju

Co ważne, pokój powinien być podzielony na trzy sekcje. Sekcja spania i relaksu z wygodnym łóżkiem, strefa nauki z biurkiem, a także strefa zabawy z miękkim dywanem. Wyposażenie zależy oczywiście od metrażu pokoju.

Wszystkie półki i szafki powinny być niskie, tak, aby dziecko miało nieskrępowany dostęp do wszystkich zabawek w swoim pokoju. Warto zadbać o duże pudełko oraz różne pojemniki, w których dziecko będzie mogło chować swoje zabawki.

Od najmłodszych lat warto uczyć odpowiedzialności i pokazywać, że po skończonej zabawie zabawki zawsze należy schować.

Dlaczego warto stosować ćwiczenia i zabawy Montessori?

Ponieważ tego typu zabawy pozwalają poprawić ogólny rozwój całego dziecka na wszystkich płaszczyznach. W ten sposób zabawa sprzyja rozwijaniu umiejętności motorycznych i manualnych, rozwija układ poznawczy, a także pozwala zdobywać wiedzę merytoryczną.

Zabawy Montesori nie wymagają kupowania specjalistycznych zabawek. W dużej mierze wystarczy to, co mamy w domu: kolorowe pudełka, guziki, różne makarony, kasze, pojemniczki – im większa różnorodność, tym lepiej.

Podsumowując

Dziecko samo wybiera kreatywne zabawy, aczkolwiek rodzic powinien naprowadzać na pożądane aktywności, które są najbardziej korzystne dla rozwoju. Mamy nadzieję, iż ta witryna internetowa pozwoliła znaleźć proste pomysły i świetne ćwiczenie dla każdego dziecka.